Polska Federacja Zatrudnienia Wspomaganego (PFZW) powstała w czerwcu 2015 roku jako jeden z efektów realizowanego przez Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych projektu „Trener pracy jako sposób na zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych” poświęconego rozwijaniu zatrudnienia wspomaganego w Polsce. Założycielami PFWZ byli:
- Wrocławski Sejmik Osób Niepełnosprawnych,
- Cztery jednostki Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym (Zarząd Główny oraz koła w Bytomiu, Głogowie i Jarosławiu),
- Milickie Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci i Osób Niepełnosprawnych,
- Chrześcijańskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, Ich Rodzin i Przyjaciół „Ognisko”,
- Stowarzyszenie FAON,
- Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych,
- Fundacja SYNAPSIS.
Cele:
1.Promowanie modelu zatrudnienia wspomaganego osób z niepełnosprawnością na otwartym rynku pracy w Polsce
2. Promocja i realizacja modelu zatrudnienia wspomaganego w Polsce w zgodzie z międzynarodowymi standardami
3. Wpływ na rozwój i doskonalenie modelu zatrudnienia wspomaganego
4. Popularyzacja potencjału i wkładu osób niepełnosprawnych w życie gospodarcze i społeczne kraju
5. Integracja środowisk zaangażowanych w zatrudnienie wspomagane
6. Popularyzacja wiedzy i standardów w zakresie zatrudnienia wspomaganego wśród instytucji, organizacji i przedstawicieli biznesu
Priorytety:
PFZW działa w oparciu o wytyczne stworzone przez Europejską Unię Zatrudnienia Wspomaganego.
Jej inicjatywy promują model zatrudnienia wspomaganego, który umożliwia osobom z niepełnosprawnością podjęcie płatnej i możliwie trwałej pracy.
Popularyzuje standardy etyczne związane ze wspieraniem osób z niepełnosprawnością w procesie integrowania ich ze społeczeństwem, zwłaszcza w środowiskach pracy, z poszanowaniem różnorodności, godności i autonomii tych osób, zgodnych z wytycznymi Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych.
Obecnie PFWZ zrzesza następujące organizacje:
- Chrześcijańskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, Ich Rodzin i Przyjaciół „Ognisko”
- Dolnośląskie Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży „OSTOJA”
- Fundacja Aktywnej Rehabilitacji
- Fundacja Synapsis
- Milickie Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci i Osób Niepełnosprawnych
- Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych
- Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym
- Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Bytomiu
- Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Głogowie
- Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Jarosławiu
- Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Krośnie
- Stowarzyszenie FAON
- Stowarzyszenie „My dla innych”
- Stowarzyszenie NA TAK
- Wrocławski Sejmik Osób Niepełnosprawnych
Zasięg
PFWZ działa aktualnie w 10 województwach: pomorskim, warmińsko-mazurskim, podlaskim, mazowieckim, łódzkim, dolnośląskim, opolskim, śląskim, małopolskim i podkarpackim.
Bilans dotychczasowych działań
- 4500 osób z niepełnosprawnością skorzystało ze wsparcia PFZW
- Ponad 1500 osób z niepełnosprawnością podjęło zatrudnienie przy wsparciu trenera pracy
- Prawie 1000 pracodawców otrzymało wsparcie w zakresie doradztwa personalnego
Warunki przystąpienia do Federacji
Członkami Federacji mogą być stowarzyszenia oraz inne organizacje pozarządowe realizujące zatrudnienie wspomagane, a także (bez prawa wyborczego) osoby fizyczne.
Jeśli organizacja chce przystąpić do Federacji powinna:
- Uzyskać pisemną rekomendację dwóch organizacji członkowskich – wzór rekomendacji można pobrać tutaj: (PDF).
- Podjąć stosowną uchwałę,
- Wypełnić Deklarację (PDF) – powinna zrobić to osoba, która zgodnie ze statutem organizacji jest upoważniona do jej reprezentowania. Załącznikami do Deklaracji są: uzyskane rekomendacje, opis doświadczenia (PDF) w realizacji zatrudnienia wspomaganego, uchwała o przystąpieniu do Federacji (oryginały) oraz statut danej organizacji (kserokopia poświadczona za zgodność z oryginałem przez osobę upoważnioną do reprezentowania organizacji).
3.1 Deklarację oraz załączniki należy zeskanować i wysłać mailem na adres: biuro@pfzw.pl
3.2 Dokumenty w wersji papierowej należy wysłać pocztą tradycyjną na adres:
Polska Federacja Zatrudnienia Wspomaganego, ul. Kacza 21, 01-064 Warszawa
- Zarząd PFZW na najbliższym posiedzeniu podejmie decyzję w sprawie przyjęcia organizacji w poczet członków Federacji
PFZW o swej decyzji informuje drogą elektroniczną. Informacja wysyłana jest na wskazany w Deklaracji adres. Przyjęcie do Federacji pociąga za sobą konieczność wskazania przez organizację swojego delegata, co należy uczynić przez wypełnienie „Karty zgłoszenia delegata na Walne Zebrania Polskiej Federacji Zatrudnienia Wspomaganego” (PDF).
- Wypełnioną, podpisaną i zeskanowaną Kartę należy wysłać mailem na adres biuro@pfzw.pl oraz w wersji papierowej pocztą tradycyjną na adres:
Polska Federacja Zatrudnienia Wspomaganego, ul. Kacza 21, 01-064 Warszawa - Osobą do kontaktu w sprawach członkowskich jest Rafał Skrzypczyk.
Na stronie internetowej Federacji można znaleźć:
Informacje o koncepcji zatrudnienia wspomaganego (warto tu zacytować oryginalny tekst)
„Zatrudnienie wspomagane to zapewnienie wsparcia osobom niepełnosprawnym oraz innym grupom zagrożonym wykluczeniem w uzyskaniu i utrzymaniu płatnego zatrudnienia na otwartym rynku pracy”
(Europejska Unia Zatrudnienia Wspomaganego 2005)
„Zatrudnienie wspomagane to koncepcja, która pojawiła się w Ameryce Północnej w latach 70 – tych, w Europie została spopularyzowana pod koniec lat 80–tych XX wieku.
Jest to metoda pracy z osobami niepełnosprawnymi oraz innymi grupami osób wykluczonych. Celem działań jest umożliwienie im dostępu do pracy i utrzymanie płatnego zatrudnienia na otwartym rynku pracy.
Istnieje wiele definicji zatrudnienia wspomaganego, natomiast niezależnie od drobnych różnic definicyjnych, trzy elementy są w niej fundamentalne i niezmienne:
- praca za wynagrodzeniem, współmiernym do nakładu wykonywanej pracy;
- praca na otwartym rynku pracy, gdzie osoby niepełnosprawne powinny być zwykłymi pracownikami, z takim samym uposażeniem i zatrudnionymi na takich samym warunkach, jak każdy inny pracownik na tym samym stanowisku;
- ciągłe wsparcie – indywidualne, zapewniane na podstawie potrzeb osoby pracującej, jak i jej pracodawcy.
Zatrudnienie wspomagane opiera się na czterech podstawowych wartościach:
- Normalizacja, czyli zapewnienie grupom marginalizowanym społecznie, takich samych praw oraz możliwości do życia i rozwoju, jak innym obywatelom. W normalizacji nie chodzi o sprawienie, by wszyscy stali się w ogólnym pojęciu “normalni”, ale o podkreślenie, że bycie odmiennym nie może być powodem wykluczenia.
- Waloryzacja roli społecznej – oznacza, że metody używane do wspierania osób wyłączonych są naturalne i dopasowane do sytuacji, powszechnie używane i zgodne z ogólnymi standardami panującymi w społeczeństwie.
- Włączanie – jest ono czymś więcej niż tylko integracją. Polega na powstrzymywaniu się od dzielenia ludzi na grupy i zapewnienie im pełnego uczestnictwa w każdym aspekcie życia społecznego.
- Idea „empowerment” – ma największe znaczenie dla koncepcji zatrudnienia. Według niej, osobom z niepełnosprawnościami należy stworzyć takie warunki, aby samodzielnie decydowały o wyborze miejsca pracy, zakresu zadań, godzinach pracy, środowisku społecznym oraz rodzajach wsparcia, którego potrzebują.
Oprócz czterech wartości będących podwalinami idei zatrudnienia wspomaganego, wyróżnia się w niej sześć głównych zasad, a są nimi:
- „Zero odrzucenia” – znalezienie zatrudnienia jest możliwe dla każdej osoby, która chce pracować, bez względu na rodzaj czy stopień niepełnosprawności, jeśli zapewni się jej odpowiedni poziom wsparcia.
- Sukces polega na dostarczeniu właściwego, spersonalizowanego wsparcia we właściwym otoczeniu.
- Koncentracja na sprawnościach, potencjale – nie niepełnosprawności osoby.
- Odrzucenie koncepcji „gotowości” do pracy, która zaprzecza zasadzie przewodniej zatrudnienia wspomaganego mówiącej o umieszczeniu osoby w miejscu pracy, przeszkoleniu jej i wsparciu w utrzymaniu pracy i rozwoju zawodowym:
- Realne płace i świadczenia – wg tej zasady osoby z niepełnosprawnościami powinny być nie tylko wynagradzane tak samo jak osoby sprawne, ale także otrzymywać od pracodawcy takie same świadczenia socjalne.
- Najważniejsza jest jednostka i jej indywidualność – każda osoba postrzegana jest jako unikalna jednostka, z własnymi umiejętnościami, zainteresowaniami, doświadczeniem życiowym.
Modelowy proces zatrudnienia wspomaganego składa się z pięciu etapów, każdy z nich obejmuje szeroki zakres działań.
- Etap 1 – Zaangażowanie klienta – działania podejmowane na tym etapie mają na celu umożliwienie osobie z niepełnosprawnością podjęcia świadomej decyzji opierającej się na wiedzy i zgodnej z jej preferencjami, czy chce skorzystać z usługi zatrudnienia wspomaganego.
- Etap 2 – Tworzenie profilu zawodowego – obejmuje skoncentrowane na osobie działania, których celem jest zebranie odpowiednich informacji na temat aspiracji tej osoby, zainteresowań i predyspozycji. Osoba z niepełnosprawnością ma kontrolę nad całym procesem. W efekcie tego etapu powstaje plan działania dla danej osoby.
- Etap 3 – Poszukiwanie pracy – jest to etap łączący osobę z niepełnosprawnością poszukującą pracy z potencjalnym pracodawcą. Celem jest dopasowanie potrzeb osoby do potrzeb pracodawcy. Działania opierają się na analizie umiejętności osoby w stosunku do wymagań rynku pracy.
- Etap 4 – Zaangażowanie pracodawcy – pracodawca jest równie ważnym klientem usługi zatrudnienia wspomaganego, jak osoba z niepełnosprawnością. Na tym etapie ma miejsce poznanie i zrozumienie jego potrzeb, w celu dopasowania umiejętności osoby z niepełnosprawnością do danego miejsca pracy.
- Etap 5 – Wsparcie w miejscu pracy i poza nim – skuteczne wsparcie w miejscu pracy i poza nim jest filarem zatrudnienia wspomaganego, odróżniającym ten model od tradycyjnych modeli aktywizacji zawodowej. Ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia i utrzymania płatnego zatrudnienia na otwartym rynku pracy.”
Poza tym na stronie internetowej PFWZ można znaleźć:
- Profil kompetencyjny trenera pracy ze względu na zakres zadań, które ma on wykonywać
- Ofertę dla pracodawców (z krótką charakterystyką zatrudnienia wspomaganego, zadaniami trenera pracy, korzyściami dla pracodawcy)
- Informacje dla osób z niepełnosprawnością, w tym:
– informacje o 3 obszarach udzielanego wsparcia: 1.wybór ścieżki kariery, 2. znalezienie miejsca pracy odpowiedniego z punktu widzenia kompetencji osoby niepełnosprawnej; szkolenie w miejscu pracy, 3. utrzymanie pracy)
– 5 etapów procesu wsparcia osoby z niepełnosprawnością: 1. zaangażowanie, 2. tworzenie profilu zawodowego, 3. poszukiwanie pracy, 4. zaangażowanie pracodawcy, 5. wsparcie w miejscu pracy i poza nim.
- Zbiór publikacji poświęconych zagadnieniom zatrudnienia wspieranego:
– „Kompendium dobrych praktyk.
Zatrudnienie wspomagane dla osób niepełnosprawnych w Unii Europejskiej”
– „Indywidualny staż i wsparcie.
Zatrudnienie wspomagane – podejście oparte na dowodach”
– „Europejska Unia Zatrudnienia Wspomaganego
– broszura informacyjna i standardy jakości”
– „Europejska Unia Zatrudnienia Wspomaganego
– zbiór praktycznych wskazówek”
– „Rozwijanie talentów.
Ścieżki kariery dla osób z zespołem Aspergera i autyzmem wysokofunkcjonującym”
– „Promowanie możliwości szkolenia i zatrudnienia osób z niepełnosprawnością intelektualną
– doświadczenia międzynarodowe”
– „Cena wykluczenia:
konsekwencje ekonomiczne wykluczenia osób z niepełnosprawnością z rynku pracy”
– „Analiza korzyści biznesowych płynących z równouprawnienia i różnorodności”
Przegląd literatury akademickiej
– „Zdobywanie i ewaluacja kompetencji społecznych.
Projekt Atlas”
– „Europejskie modele aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnością intelektualną”
Publikacje Polskiej Federacji Zatrudnienia Wspomaganego
– Przewodnik – osoba z niepełnosprawnością intelektualną w urzędzie pracy.
– Wytyczne dotyczące świadczenia usług przez trenera pracy.
Zestaw I. Zestaw narzędzi do rekrutacji trenerów pracy
– „Wytyczne dotyczące świadczenia usług przez trenera pracy.
Zestaw II. Zestaw narzędzi do szkolenia trenerów pracy”
– „Wytyczne dotyczące świadczenia usług przez trenera pracy.
Zestaw III. Zestaw narzędzi do monitorowania i zarządzania pracą trenera pracy”
Opracowano na podstawie materiałów ze strony internetowej Polskiej Federacji Zatrudnienia Wspomaganego: http://pfzw.pl/